Khi cầm lái xe trên đường dài, chúng ta sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức và nguy hiểm như mất tập trung, mệt mỏi, buồn ngủ, thời tiết xấu… Tuy nhiên, nếu bạn có đủ kinh nghiệm và chuẩn bị tốt, việc lái xe trên đường dài sẽ trở nên dễ dàng và an toàn hơn. Vậy hãy cùng tìm hiểu những kinh nghiệm lái xe đường dài được Jac Tây Đô chúng tôi đúc kết hơn 20 năm làm nghề để tránh những tình huống nguy hiểm và đến nơi an toàn nhất.
13+ Kinh nghiệm lái xe đường dài cực kỳ bổ ích dành cho lái mới
Luôn luôn chủ động cho mọi tình huống có thể xảy ra
Khi lái xe ô tô trên đường dài, người lái có thể gặp nhiều tình huống bất ngờ như: xe máy băng ngang đột ngột hoặc lao ngược chiều, người đi bộ bất ngờ xuất hiện từ dải phân cách, xe bên cạnh lấn trái khi vượt, xe ngược chiều lấn làn khi vào cua, hoặc phải phanh gấp do tình huống bất thường.
Người lái xe đường dài có kinh nghiệm khác với tài xế mới chủ yếu ở khả năng phán đoán và chủ động phòng tránh những tình huống nguy hiểm này. Người lái xe đủ bản lĩnh là nhanh nhẹn nhưng không vội vã, đi đúng tốc độ và không ẩu.
Để chủ động phòng tránh các tình huống nguy hiểm, nếu nói khó thì sẽ khó, nhưng nếu nói dễ thì cũng rất dễ. Vì cuối cùng, việc tuân thủ các nguyên tắc an toàn cơ bản như giữ khoảng cách, chạy đúng tốc độ giới hạn, giảm tốc độ khi đến nơi đường giao nhau và tuân thủ biển báo giao thông là rất quan trọng.
Tuy nhiên, vì đó là những nguyên tắc cơ bản, nên rất dễ bị xem thường và chủ quan. Suy nghĩ rằng phạm một lần chắc không sao, đạp ga một lần chắc không sao, hay lấn làn một lần chắc không sao… chỉ là những nguyên nhân khiến bản thân rơi vào tình huống nguy hiểm. Thay vì tìm kiếm các kỹ thuật và kinh nghiệm xử lý tình huống nguy hiểm, hãy luôn giữ tâm thế lái xe chủ động phòng tránh nguy hiểm.
Có một số người cho rằng “tôi tuân thủ luật đường, tôi không sai, và kẻ sai luật phải nhận 1 bài học”. Tuy nhiên, đôi khi việc tranh cãi và tranh chấp không chỉ tốn thời gian mà còn gây ra các vấn đề không đáng có.
Vì vậy, một kinh nghiệm quan trọng khi lái xe đường dài mà nhiều tài xế kỳ cựu chia sẻ đó là chủ động phòng tránh và không đưa mình vào tình huống nguy hiểm. “Việc ai đúng ai sai không quan trọng, điều quan trọng là chúng ta đều an toàn”.
Nghiêm cấm không được vượt ẩu
Vượt xe là một trong những nguyên nhân chính gây tai nạn giao thông. Thường thì nguyên nhân do vượt ẩu, thiếu quan sát hoặc không kiểm soát tốc độ. Các tài xế lái xe đường dài khuyên nhau rằng, trước khi vượt xe cần phải quan sát kỹ gương chiếu hậu để kiểm tra xe phía sau và xem có xe nào muốn vượt mình không. Sau đó, hãy bật đèn xi-nhan và còi hoặc nháy đèn pha để thông báo cho các xe khác biết. Khi vượt, cần phải chắc chắn và tránh chạy song song với xe khác. Nếu cần phải nhập làn sau khi vượt, cần giữ khoảng cách an toàn đủ lớn trước khi nhập làn. Tuyệt đối không vượt khi vào cua hay đường cong, hạn chế lái xe cạnh xe lớn như container hay xe tải. Đây là những nguyên tắc cơ bản của lái xe cần tuân thủ.
Tốt nhất nên nhường cho xe xin vượt
Khi có xe sau xin vượt, một số người có thể không tạo điều kiện cho xe đó vượt lên dù thấy đường trước thông thoáng. Lý do có thể là sợ bị choán đường sau khi cho vượt, khó chịu khi bị vượt hoặc đơn giản chỉ là không quan tâm.
Tuy nhiên, đây là thái độ không nên có khi tham gia giao thông, đặc biệt là khi lái xe đường dài. Trong giao thông, chúng ta cần hỗ trợ và hợp tác với nhau. Thái độ này phản ánh một tinh thần tham gia giao thông văn minh. Nếu bạn thấy rằng đường trước đủ an toàn để cho xe sau vượt, hãy nhường đường bằng cách bật xi nhan phải, giảm tốc độ và hơi lách sang phải để tạo điều kiện cho xe sau vượt.
Đồng thời, tuyệt đối không được tăng tốc độ hay chuyển sang làn trái khi người khác đang chuẩn bị hoặc đang vượt. Hành động này vô cùng nguy hiểm và có thể gây ra tai nạn. Nếu bạn cảm thấy không đủ an toàn để cho xe khác vượt lên, có thể bật xi nhan trái để ra tín hiệu cho xe sau biết.
Điều chỉnh giảm tốc độ xe đúng lúc, đúng chỗ
Khi lái xe đường dài, có một số lưu ý cần nắm vững. Khi đi đến khu đông dân, bạn nên giảm tốc độ sớm, ngay cả khi không có biển báo hiệu. Khu đông dân thường có giao thông phức tạp và có thể gặp phải người đi bộ, xe máy, chó, trâu bò… qua đường, vì vậy, việc giảm tốc độ sớm sẽ giúp tránh những rắc rối không đáng có.
Ngoài ra, bạn cũng cần chú ý quan sát và giảm tốc độ (nếu cần) khi gặp các loại biển báo đường giao nhau, đường không ưu tiên, đặc biệt là khi đi trên tỉnh lộ. Dù đường có vẻ vắng vẻ và bạn được quyền ưu tiên đi trước, hãy luôn cẩn trọng, bởi những nơi này thường gặp xe máy băng ngang đường một cách bất ngờ.
Khi đi đến nơi cho phép quay đầu, bạn cũng nên giảm tốc độ và chú ý quan sát, vì những nơi này thường có xe quay đầu, xe băng qua từ bên trái, xe ngược chiều băng trái…
Cuối cùng, bạn cần giảm tốc độ khi tầm nhìn bị hạn chế. Nếu có xe lớn đậu bên lề đường chắn nửa làn đường, bạn nên giảm tốc độ để đảm bảo an toàn, vì bạn sẽ không thể quan sát được phía trước và có thể không xử lý kịp nếu gặp xe hoặc người đi bộ muốn băng qua đường.
Tránh xe khác đi ngược chiều cố tình lấn làn
Khi lái xe đường dài, đặc biệt là trên các tuyến đường Bắc – Nam, bạn có thể gặp tình huống xe ngược chiều vượt lấn làn để vượt xe khác. Nếu bạn gặp tình huống này, hãy chủ động nhường đường cho họ. Dù họ sai, bạn không nên cố tình đối đầu với họ mà nên tạo điều kiện để họ vượt an toàn. Vì “tránh voi chẳng xấu mặt nào”. Nếu cố tình đối đầu với họ, không chỉ họ mà bạn cũng có thể rơi vào tình cảnh nguy hiểm.
Khi thấy xe ngược chiều lấn làn, hãy nhanh chóng quan sát gương chiếu hậu bên phải. Nếu an toàn, hãy bật xi nhan và lách vào lề phải để tránh. Trong trường hợp bên phải có xe, bạn có thể phanh lại đợi xe đó chạy qua trước rồi mới tấp vào lề phải.
Đảm bảo giữ khoảng cách an toàn tối thiểu giữa các xe tham gia giao thông
Một điều làm nhiều tài xế đường dài cảm thấy bực bội là khi họ giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước nhưng luôn có xe khác “điền vào chỗ trống” ngay. Hãy giữ bình tĩnh, không cần phải bực tức vì những “nhân vật” thiếu ý thức và không tuân thủ quy tắc an toàn. Đặc biệt, đừng vì những “nhân vật” này mà vượt lên hay phá bỏ quy tắc an toàn của mình.
Trên đường cao tốc và đường trường, bám đuôi xe phía trước là rất nguy hiểm. Nếu bám đuôi, sẽ không có đủ thời gian để xử lý khi xe phía trước gặp chướng ngại vật lách qua, phanh gấp hoặc tông trực diện vào chướng ngại vật. Khi lái xe trong thành phố, chạy với tốc độ chậm, việc bám đuôi có thể tạm chấp nhận được.
Cẩn thận khi thấy xe máy lấn trái
Khi lái xe trên đường dài, thường xuyên gặp tình huống bên phải có xe máy lấn làn, bên trái có xe ngược chiều và mình bị kẹt giữa, điều này gây ức chế đặc biệt với các tài xế xe khách, container.
Theo kỹ năng lái xe đường dài, nếu đường rộng đủ để xe máy lấn trái và xe ngược chiều lấn phải thì bạn có thể vượt lên. Tuy nhiên, trước khi vượt, cần bóp còi hoặc nhấp đèn pha từ xa. Đừng bất ngờ làm cho tài xế xe máy mất tập trung và gây tai nạn.
Nếu đường quá hẹp, tốt nhất là giảm tốc độ đợi cho xe ngược chiều lướt qua trước khi vượt xe máy. Khi vượt xe máy, cần giữ khoảng cách an toàn đủ cho trường hợp xe máy bị lật ngang giữa đường không va vào xe của mình.
Không nên phanh gấp xe
Phanh gấp là hành vi rất nguy hiểm khi lái xe đường dài và chỉ nên được sử dụng trong trường hợp khẩn cấp. Một thói quen nguy hiểm khác là phanh gấp khi thấy quán cơm, quán nước ưa thích và tấp vào trong ngay. Điều này cực kỳ nguy hiểm vì các xe phía sau sẽ khó xử lý kịp nhất là khi đang chạy tốc độ cao. Nếu bạn muốn tìm kiếm địa chỉ cụ thể trên đường thì tốt nhất nên chuyển vào làn trong để chạy với tốc độ chậm và tìm kiếm địa điểm từ từ.
Dừng lại và quan sát thật kỹ khi bạn có ý định di chuyển xe từ đường nhỏ ra đường lớn
Khi di chuyển từ đường nhỏ sang đường lớn mà không có tín hiệu giao thông thì nên dừng lại, quan sát kỹ bên trái và phải trước khi tiếp tục đi. Nếu tầm nhìn bị che khuất, hãy vượt người trước để kiểm tra an toàn. Chỉ khi nào đảm bảo an toàn, hãy tiếp tục di chuyển. Nếu đường lớn có nhiều làn xe, hãy rẽ vào làn bên phải gần nhất trước, sau đó từ từ chuyển sang các làn bên cạnh.
Sử dụng hệ thống Cruise Control nhưng tài xế vẫn không được chủ quan
Cruise Control là hệ thống điều khiển hành trình rất hữu ích khi lái xe đường trường, đường dài. Nó giúp xe duy trì tốc độ theo mong muốn mà không cần đạp chân ga, cho phép người lái tạm thời nghỉ ngơi. Tuy nhiên, khi sử dụng Cruise Control, cần lưu ý không chủ quan và luôn tập trung để quan sát đường. Người lái nên để chân phải luôn sẵn sàng ở bàn đạp phanh để phòng trường hợp khẩn cấp.
Chú ý quan sát khi chạy sát ở dải phân cách
Khi lái xe đường dài, cần lưu ý đến việc cẩn trọng khi chạy sát con lều. Nhiều người thường lơ là khi chạy cạnh con lều vì nghĩ rằng chỉ cần quan sát phía bên phải đường. Tuy nhiên, thực tế điều này là rất nguy hiểm.
Khi chạy sát con lều, bạn có thể gặp nhiều tình huống bất ngờ như người đi bộ đột ngột lao ra đường để băng qua, xe máy hoặc cả ô tô chạy ngược chiều sát cạnh con lều, hoặc xe máy luồn vào chạy giữa bạn và con lều… Vì vậy, khi chạy sát con lều, đặc biệt là vào buổi tối, cần cẩn trọng và cảnh giác để tránh các tai nạn không đáng có.
Thỉnh thoảng nên hạ cửa sổ xe
Khi lái xe đường dài, cần lưu ý việc thường xuyên hạ cửa sổ để tăng lượng không khí trong cabin. Nếu cửa kín và bật điều hòa trong thời gian dài, lượng oxy có thể giảm và gây mệt mỏi, buồn ngủ. Vì vậy, khi đến đoạn đường không khí trong lành, hãy hạ cửa sổ hoặc chọn chế độ lấy gió ngoài để luân chuyển không khí trong cabin.
Nghỉ ngơi giữa chặng để tránh mất tập trung khi điều khiển xe
Khi lái xe đường dài, đặc biệt là lái xe đêm, rất cần phải nghỉ ngơi sau mỗi 2 giờ hoặc 200 km xe chạy. Trong khoảng thời gian nghỉ ngơi, tài xế nên đi vệ sinh, rửa mặt, ăn uống và thực hiện vài động tác thư giãn cơ thể để giảm mệt mỏi và nâng cao tinh thần tỉnh táo.
Nếu tài xế cảm thấy buồn ngủ khi lái xe đêm, không nên cố gắng tiếp tục lái xe mà nên cho xe dừng đỗ ở nơi an toàn và nghỉ ngơi trong khoảng 15-30 phút. Lái xe khi cơ thể mệt mỏi, buồn ngủ là rất nguy hiểm, vì tốc độ phản ứng chậm, khả năng phán đoán và xử lý kém chính xác. Đó là lý do tại sao khi lái xe đường dài, thường có 2 tài xế thay phiên nhau để giảm thiểu rủi ro.
Những lưu ý quan trọng để chạy xe đường dài an toàn
Trước khi đi chuyến đường dài, có một số điều cần chuẩn bị cẩn thận để đảm bảo an toàn và tiết kiệm thời gian.
- Đầu tiên là cần tìm hiểu đường đi trước đó để tránh mất thời gian và đi lạc đường. Nếu không rành đường, bạn có thể sử dụng các thiết bị hỗ trợ như GPS hoặc các ứng dụng dẫn đường trên điện thoại của mình để tìm đường đi đến đích.
- Tiếp theo, hãy đổ đầy đủ nhiên liệu trước khi lên đường để tránh phải dừng lại nhiều lần tìm trạm xăng dầu. Nên lựa chọn các trạm xăng dầu uy tín, tin tưởng quen thuộc để đổ nhiên liệu an toàn và tiết kiệm.
- Ngoài ra, hãy kiểm tra và chuẩn bị đầy đủ giấy tờ cần thiết như giấy CMND, giấy phép lái xe, chứng nhận đăng ký xe, bảo hiểm xe và sổ đăng kiểm. Điều này sẽ giúp bạn tránh được những rắc rối không đáng có trong quá trình đi đường.
- Cuối cùng, hãy kiểm tra kỹ càng xe của mình trước khi đi để đảm bảo an toàn cho mình và hành khách. Hãy kiểm tra lốp xe, nước làm mát động cơ, nước rửa kính, gạt mưa, dầu nhớt động cơ, ắc quy, đèn xe, bugi, hệ thống dây đai, lọc gió, phanh… Chỉ khi tất cả các yếu tố này được kiểm tra và đảm bảo, bạn mới có thể an tâm lên đường dài một cách an toàn và tiết kiệm.
LỜI KẾT
Lái xe đường dài đòi hỏi sự chuẩn bị cẩn thận và kinh nghiệm lái xe vững vàng. Việc tuân thủ các quy tắc an toàn và tìm hiểu kỹ đường đi sẽ giúp cho chuyến đi trở nên dễ dàng hơn và giảm thiểu rủi ro. Đừng quên nghỉ ngơi định kỳ và luôn tập trung khi lái xe để đảm bảo an toàn cho mình và những người xung quanh trên đường. Chúc các bạn có những chuyến đi an toàn và thú vị trên những cung đường dài!